Małżeństwa „mieszane” – tj. zawarte między obywatelami dwóch różnych państw – są coraz częstsze. Prawo Unii Europejskiej ma na celu jak najkorzystniejsze rozwiązanie sprawy rozwodowej i chronienie tej strony konfliktu, która znajdować może się w gorszym położeniu.
Gdzie składać pozew
Aby rozwiać wszelkie wątpliwości małżonków, którzy decydują się na rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa – uznano, że sądem właściwym powinien być sąd tego państwa członkowskiego UE w którym zwykle zamieszkują małżonkowie lub tego kraju, w którym para zwykle zamieszkiwała do pewnego czasu, jeżeli jeden z małżonków nadal tam mieszka. Pozew można złożyć także w miejscu, w którym zwykle zamieszkuje pozwany.
Jeżeli wniosek o rozwiązanie małżeństwa para składa wspólnie, wystarczy go złożyć tam, gdzie zamieszkuje którykolwiek z małżonków. Dozwolone jest także złożenie wniosku tam, gdzie zamieszkuje wnioskujący, jeżeli mieszkał tam co najmniej rok bezpośrednio przez złożeniem wniosku.
Dopuszczalne jest także złożenie wniosku w kraju, który zamieszkiwany był przez jednego z małżonków przez co najmniej 6 miesięcy bezpośrednio przed złożeniem wniosku i którego wnioskujący jest obywatelem lub (w przypadku Zjednoczonego Królestwa Irlandii) w którym ma miejsce stałego zamieszkania.
Ważność orzeczeń sądu państwa członkowskiego
Orzeczenia wydawane przez Sąd jednego z krajów członkowskich są automatycznie uznawane przez pozostałe państwa członkowskie. W celu ochrony obywateli Unii określono okoliczności, w których orzeczenie rozwodowe nie będzie uznawane.
Rozwód może zostać uznany za nieważny, jeżeli pozwany, który nie wdał się w spór, nie otrzyma w należyty sposób dostarczonego pisma wszczynającego postępowanie – reguła ta została wprowadzona, aby obie strony były w stanie przygotować się do obrony. Orzeczenie rozwodowe nie będzie również uznawane, jeżeli będzie sprzeczne z porządkiem publicznym państwa, w którym wystąpiono o jego uznanie.
Podobne reguły mają się do spraw o ustalenie separacji.
Siła porozumienia
Ustawodawcy dali małżonkom możliwość dokonania wyboru prawa w przypadku sprawy rozwodowej lub separacji. Nie jest on oczywiście nieograniczony – małżonkowie mogą złożyć wspólny pozew ze względu na miejsce zwykłego stałego pobytu, ostatniego miejsca stałego pobytu, ale jedynie pod warunkiem, że jeden z małżonków wciąż legalnie przebywa w tym kraju.
Bądź pewny swojego wyboru
Chcesz złożyć pozew o rozwód w konkretnym państwie UE? Sprawdź dwa razy, czy na pewno w tym kraju chcesz się rozwodzić – oczywiście zakładając, że masz wybór. Pamiętaj, że konieczna będzie Twoja obecność na rozprawie. Wybranie sądu w innym kraju może wiązać się z koniecznością dojazdów. Dziś co prawda istnieje możliwość przesłuchiwania świadków za pośrednictwem wideokonferencji, ale istnieją też inne przeszkody, nie tylko odległość. Pamiętaj, że kontakt z sądem – wnioski, dokumenty i wszelka inna dokumentacja – musi odbywać się w języku urzędowym danego państwa.
Rozwody międzynarodowe zdecydowanie należą do tych bardziej skomplikowanych, ze względu na zwiększoną biurokrację i wydatki. Warto najpierw skontaktować się z prawnikiem, który zaproponuje odpowiednie rozwiązanie.